KHI MỌI THỨ ĐỔ VỠ – BẠN CÒN LẠI GÌ?
Đầu tháng 6, một người bạn cũ gọi cho tôi.
Giọng chị trầm lắng qua điện thoại:
“Công ty báo giải thể. Phòng nhân sự cắt hợp đồng ngay trong tháng. Bây giờ mới thấy 14 năm trong nghề, chưa từng nghĩ có ngày rơi vào trạng thái mất phương hướng thế này…”
Chị từng là người có thu nhập ổn định nhất trong nhóm bạn tôi. Kế toán trưởng, mỗi tháng đều đặn 50 triệu, thêm vài khoản chạy ngoài, tổng khoảng 60 triệu. Chị là kiểu người mà ai cũng nghĩ “không bao giờ lo thiếu tiền”. Nhưng điều khiến tôi sững người là câu nói sau đó:
“Tôi không có đủ tiền để xoay sở 2 tháng. Không có khoản tiết kiệm nào ra hồn. Nợ vay mua nhà vẫn còn 800 triệu.”
Lạ lắm.
Tháng 6/2025 này, Việt Nam ghi nhận hơn 94.600 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, con số cao nhất 10 năm qua. Nhưng số khiến tôi giật mình hơn, là hơn 10.000 viên chức bị cho nghỉ việc, tinh giản biên chế. Nhiều người trong số đó là “tấm gương ổn định” trong mắt gia đình họ. Giống như chị.
Tôi nghĩ đến Lâm Tuấn, một người bạn, một cố vấn tài chính sống tại Tây Hồ, Hà Nội. Tôi từng nghe anh nói trong một buổi trò chuyện nhỏ:
“Ổn định không còn là 1 công việc dài hạn. Ổn định giờ là có 6 tháng chi phí dự phòng, biết rõ mỗi đồng mình đang ở đâu, và có kế hoạch nếu mọi thứ đổ vỡ.”
Ngày đó, tôi thấy hơi “kịch”. Nhưng hôm nay, khi lướt Facebook, tôi thấy người quen bán xe. Người khác dọn về nhà bố mẹ. Một chị đồng nghiệp cũ livestream thanh lý đồ để trả tiền thuê nhà.
Thật ra chẳng ai muốn điều đó cả. Nhưng họ không có kế hoạch nào khác ngoài ‘cầu mong mọi thứ luôn bình thường’.
Tiền không cứu được ta. Nhưng hiểu về tiền thì có thể.
Không cần làm tài chính giỏi. Chỉ cần biết:
-
Làm gì với 10 triệu rảnh rỗi/tháng để không sống lay lắt đến cuối đời?
-
Lương bao nhiêu thì được mua nhà? Lương bao nhiêu thì nên thuê?
-
Tiết kiệm thế nào để vẫn sống thoải mái mà có quỹ dự phòng 6 tháng?
-
Và quan trọng hơn: khi khủng hoảng xảy ra, bạn còn lại gì ngoài hoảng loạn?
Tôi kể chị nghe về những buổi chia sẻ nhỏ của Tuấn – nơi không có giáo trình học thuật, không dùng từ chuyên ngành phức tạp, chỉ là những câu hỏi đúng lúc:
-
“Bạn có đang tiêu tiền để mua sự tự tin giả tạo?”
-
“Bạn có đang trì hoãn việc tích lũy vì nghĩ mình đang có công việc ổn định?”
-
“Nếu tháng sau thu nhập về 0, bạn sống được trong bao lâu?”
Chị im lặng một lúc. Rồi nói:
“Hồi giờ chị cứ nghĩ chỉ cần đi làm chăm chỉ là đủ. Chị chưa từng học cách bảo vệ mình bằng tiền.”
Tuần sau, chị nhắn tôi:
“Chị đăng ký học rồi. Không phải để làm giàu. Mà để đỡ sợ.”
Nếu bạn đang:
-
Làm công việc ổn định và nghĩ nó sẽ tồn tại mãi,
-
Có thu nhập tốt nhưng không biết nó đang đi đâu,
-
Hoặc vừa mất việc và được đền bù một khoản không biết làm gì với nó
…thì có thể đây là lúc nên dừng lại. Uống một ly nước. Và hỏi mình:
“Nếu mọi thứ đổ vỡ – mình có kế hoạch gì không?”
Nếu không có, hãy bắt đầu từ việc học cách làm chủ tài chính cá nhân. Không phải vì bạn yếu mà vì bạn muốn không bị bất kỳ hoàn cảnh bất trắc nào kiểm soát tương lai.
Khóa học miễn phí của Lâm Tuấn có lẽ là tất cả những gì bạn cần vào lúc này.
Click on Lâm Tuấn Academy
