Bài viết dưới đây được đăng tải trên nền tảng Toutiao đang gây chú ý trong thời gian gần đây:
Mấy ngày gần đây, cốc Moutai Latte, loại cà phê đang rất hot trên mạng xã hội. Tôi không thích uống cà phê nên ban đầu tôi nghĩ đó là một “meme” hài hước nào đó. Sau này, tôi nghe đồng nghiệp bàn tán và phát hiện ra rằng đó là cà phê có thêm rượu. Một số đồng nghiệp của chúng tôi muốn dùng thử ngay, chúng tôi đến hai cửa hàng gần đó và cả hai đều đã kín chỗ, phải xếp hàng gần cả tiếng đồng hồ mới mua được.
01.
Trong số đó, người làm tôi ngạc nhiên nhất chính là chị Trần, đồng nghiệp của tôi, chị ấy thường không gọi trà sữa chứ đừng nói đến cà phê. Chị Trần nói rằng con gái chị muốn mua. Con gái của chị Trần năm nay 13 tuổi, đang học trung học cơ sở. Chúng tôi đã làm thêm đến khoảng 9 giờ tối qua, con gái của chị Trần đã gọi điện cho chị ấy nhiều lần và nhờ mẹ mua cho một tách cà phê. Lúc đầu, chị Trần cảm thấy con mình học hành khó khăn nên chị muốn uống cà phê cũng là điều dễ hiểu, tuy nhiên, con gái chị nói rõ rằng muốn uống Moutai latte.
Sau khi hỏi các đồng nghiệp, chị Trần được biết đây là loại cà phê được ưa chuộng hiện nay, một cốc có giá 38 nhân dân tệ (khoảng 126.000 đồng). Khi biết giá, chị Trần đã do dự. Thảo luận với con gái xem có nên thay đổi không, uống cà phê buổi tối sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ của con. Nhưng hôm nay con gái của chị Trần nhất quyết muốn mua cái này, cuối cùng chị Trần cũng phải thỏa hiệp.
Sáng nay, chị Trần nói với chúng tôi với vẻ mặt mệt mỏi vì uống cà phê buổi tối nên đã mất ngủ cả đêm. Hóa ra tối qua chị Trần mang cà phê về cho con gái, con bé chụp ảnh rồi uống một ngụm rồi không uống nữa. Chị Trần nghĩ rằng nếu không uống thì thật lãng phí vì đắt quá nên uống một hơi, kết quả là cả đêm chị mất ngủ.
Nghe chị Trần nói, lòng tôi tràn đầy cảm xúc, thế hệ của chúng tôi khi còn nhỏ phải tự lập, phụ giúp mọi việc nhà, không được hưởng sự ưu ái như vậy. Và khi trở thành cha mẹ, chúng tôi luôn cố gắng dành cho con những điều tốt nhất, dù có vất vả cũng không sao, vì con cái sẽ cố gắng thỏa mãn bất cứ điều gì chúng muốn. Về cơ bản, chúng ta đã cho đi tất cả những gì mình có, nhưng nhiều đứa trẻ đã trở nên “kiêu ngạo”, muốn gì thì cha mẹ phải cho đi vô điều kiện, không được la mắng. Một sai lầm nhỏ có thể khiến cho con trẻ rơi vào tình trạng “trầm cảm” không mong muốn.
02.
Trên thực tế, có rất nhiều hoàn cảnh giống như chị Trần, chị Trần và chồng đều là những người có thu nhập bình thường, mấy năm nay họ đã làm việc rất vất vả mới mua được một căn nhà. Họ sẵn sàng đầu tư cho con cái mọi điều tốt đẹp nhất mà không phàn nàn vì vất vả. Lương hàng tháng của chị Trần chỉ hơn 5.000 nhân dân tệ (khoảng 16,5 triệu đồng), thu nhập của họ chỉ đủ trang trải mọi chi phí trong gia đình.
Chị Trần đối với con gái từ nhỏ đã nuôi dưỡng trong một môi trường “giàu có”, sẽ mua quần áo hiệu cho con, đăng ký vào các khóa học khác nhau, cơ bản sẽ không bao giờ từ chối lời đề nghị của con gái. Thời gian trôi qua, điều đó đã trở thành thói quen, giờ đây khi đã học cấp 2, khi ra ngoài mua đồ, con của chị không quan tâm đến giá cả, sau khi vượt qua các kỳ thi cũng đòi hỏi nhiều phần thưởng khác nhau.
Chị Trần hay phàn nàn rằng trẻ em ngày nay thực sự rất khó dạy, có vẻ như tất cả đều là thế hệ thứ hai giàu có, họ thích dùng thử các sản phẩm khác nhau của người nổi tiếng trên Internet và có thể không nhất thiết phải thích mà chỉ cần có chúng và chụp ảnh. Họ không thấu hiểu những vất vả của cha mẹ và không chịu đựng được bất cứ khó khăn nào. Đây là lỗi của con hay lỗi của cha mẹ?
Rất nhiều bậc phụ huynh luôn chăm chút cho con từng chút một, dành cho con tất cả những điều tốt nhất. Tuy nhiên, khi con cái trưởng thành dần, họ nhận ra rằng những yêu cầu của con bắt đầu vượt quá khả năng của bản thân, và họ bắt đầu từ chối. Tuy nhiên, những đứa trẻ được “nuôi dưỡng giàu có” từ khi còn nhỏ hoàn toàn không thể chấp nhận sự thay đổi nhanh chóng trong tình hình gia đình. Những đứa trẻ cảm thấy rằng cha mẹ chắc chắn đang giấu điều gì đó, vì vậy chúng bắt đầu phản đối cha mẹ trong nhiều khía cạnh.
03.
Con trai Fenfen năm nay thi đỗ cấp 3 và đỗ vào trường cấp 3 trọng điểm, gia đình rất hạnh phúc. Khi biết được kết quả, lời đầu tiên của cậu con trai là “Hãy đưa cho con 5.000 nhân dân tệ (khoảng 16,5 triệu đồng)”.
Hóa ra cha của đứa trẻ đã hứa sẽ thưởng cho cậu 5.000 nhân dân tệ (khoảng 16,5 triệu đồng) nếu cậu được nhận vào trường cấp 3 trọng điểm, ngoài ra còn 3.000 nhân dân tệ (khoảng 10 triệu đồng) do ông nội đưa cho, tổng số tiền là 8.000 nhân dân tệ (khoảng 26,5 triệu đồng). Mấy ngày trước khi khai giảng, Fenfen đưa cho con trai dùng một ít tiền để mua đồ dùng học tập, lúc này cô mới nhận ra rằng đứa trẻ đã tiêu hết số tiền đó.
Fenfen nhìn vào chi phí của con trai mình, một đôi giày hàng hiệu giá hơn 1.000 tệ (3,3 triệu đồng), quần áo giá hơn 800 tệ (2,6 triệu đồng), tai nghe Bluetooth giá hơn 500 tệ (1,6 triệu đồng), bữa ăn tối đắt tiền nhất ở ngoài cũng hơn 800 tệ (2,6 triệu đồng), và việc nạp lại trò chơi tốn hơn 1.200 nhân dân tệ (4 triệu đồng)…
Fenfen lúc đó tức giận đến không biết phải nói sao, đây là hơn nửa tháng lương của vợ chồng cô. Cô cho biết, ưu điểm duy nhất của con trai cô là thành tích học tập không tệ.
Con trai cô chưa bao giờ có khái niệm tiết kiệm trong việc tiêu tiền, khi đi chơi với bạn cùng lớp thường tranh trả tiền, khi mua quần áo cho mình luôn chọn những thứ đắt tiền, ngay cả trong việc ăn uống cũng phải ăn ngon. Fenfen cho biết, có lần cô cảm thấy khó chịu vì viêm dạ dày nên đã làm cơm chiên trứng thay vì nấu ăn. Khi con trai cô về nhà và thấy không có thịt, con trai tức giận nói: “Không có thịt thì ăn sao được”, sau đó tức giận và từ chối ăn, cuối cùng chồng cô phải đặt thức ăn ngoài.
Chồng của Fenfen có những yêu cầu rất khắt khe đối với việc học của con nhưng ở những khía cạnh khác, anh sẽ làm hài lòng các con mà không hề dè dặt. Ví dụ, nếu thành tích học tập của một đứa trẻ tốt, anh sẽ chủ động mua một chiếc điện thoại di động làm phần thưởng. Và anh chưa bao giờ cho con trai mình quần áo cũ. Fenfen từng mặc cho con trai mặc quần áo của người khác cho nhưng chồng cô đã vứt hết và nói rằng gia đình không thiếu tiền mua quần áo.
Có lẽ chính mô hình giáo dục của cha đã khiến đứa trẻ cảm thấy gia đình sẽ không bao giờ thiếu tiền, chỉ cần cậu có thể học tập thì bố mẹ sẽ hài lòng về mọi thứ. Nhưng ít ai biết rằng đằng sau đó là sự tiết kiệm và hy sinh của bố mẹ!
04
Ngày nay, nhiều bậc cha mẹ bình thường đang cố gắng dùng sự dùng sự giàu có để nuôi con. Mua nhà ở những khu có trường học tốt nhất, đăng ký các khóa học ngoại khóa hàng đầu, ăn những món ăn đắt tiền nhất… Tuy nhiên, liệu việc cố nuôi dạy con cái bằng sự “giàu có” vượt quá khả năng như vậy cho thực sự đảm bảo được cuộc sống của cả gia đình lẫn đứa trẻ?
Giáo sư Lý Mai Cẩn từng nói: Cho tiền tiêu vặt thì quá dễ dàng, trẻ con đã quen xa hoa, nếu cha mẹ đột nhiên không cho tiền tiêu vặt, trẻ sẽ tìm mọi cách để kiếm tiền”. Việc nuôi dạy con cái của gia đình thông thường theo cách giàu sẽ gây ra rất nhiều khó khăn.
Thứ nhất, con cái không biết sự vất vả sau lưng của cha mẹ, chỉ quan tâm đến điều kiện vật chất. Ngay cả khi phụ huynh không còn khả năng cung cấp, con cái có thể trở thành người tham lam sau này.
Thứ hai, con cái quen với mức tiêu dùng cao, thích so sánh và không biết trân trọng, dễ dàng phát triển thói quen phung phí, xa hoa.
Thứ ba, con cái chưa trải qua nhiều gian khổ, khả năng chống chọi với thất bại kém, gặp chuyện gì dễ chùn bước.
Lời nhắn
Cha mẹ nên hiểu một sự thật: Bạn có thể cho con mình “bầu trời”, nhưng bạn không thể cho con đôi cánh để bay; bạn có thể cho con một con đường, nhưng bạn không thể cho con đôi chân để con bước đi; bạn có thể cho con mình mọi thứ tốt nhất trong đời, nhưng bạn không thể nuôi con đến suốt đời.
Một giáo sư tâm lý học từng viết: Món quà quan trọng nhất mà chúng ta để lại cho con cái là giúp chúng phát triển những khả năng mà ban đầu chúng nghĩ rằng chúng không thể sở hữu, từ đó khai thác tiềm năng của bản thân và biết cách biến giấc mơ thành hiện thực. Con cái là bản phản chiếu của gia đình. Trong việc giáo dục con, điều cốt lõi không phải là về tiền bạc, mà là về tầm nhìn và tư duy.
Cách tốt nhất để một gia đình thể hiện sự “giàu có” của mình không phải là một ngôi nhà hay một chiếc ô tô mà là nuôi dạy một đứa trẻ biết yêu cuộc sống và biết ơn.
Theo: Toutiao