Muốn sống lâu, sống khỏe: 5 điều không thể bỏ qua từ những người già nhất Nhật Bản và bí quyết học được theo họ

Người dân Okinawa – một quần đảo của Nhật Bản, là một trong năm Khu vực Xanh của thế giới, nơi có mật độ người sống thọ cao, có một câu tục ngữ rất hay rằng: “Sống đủ xa gia đình để bạn không phải chạm mặt họ hàng ngày, nhưng đủ gần để có thể đi bộ mang cho họ một bát súp ấm”. Câu này có ý muốn nói rằng những tương tác trực tiếp là điều rất quan trọng, có ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần của chúng ta.

Giao lưu là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người Okinawa. Họ thường cùng nhau làm vườn, nấu ăn và chia sẻ những câu chuyện đời thường. Chính vì vậy, họ có tuổi thọ trung bình cao và chất lượng cuộc sống tốt. Tiến sĩ Bradley Willcox, một chuyên gia về lão khoa, đã dành nhiều năm nghiên cứu về hiện tượng này và khẳng định rằng giao tiếp xã hội đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tinh thần, thể chất.

Kỷ lục mới về số người sống tới trăm tuổi

Theo Bộ Y tế Nhật Bản, dân số trăm tuổi của Nhật Bản vừa đạt mức cao kỷ lục là 86.510 người, tăng 6.060 người so với năm 2020. Năm 1963, số người sống tới độ tuổi này chỉ là 153 người.

Điều này có nghĩa là cứ 1.450 người Nhật Bản thì có một người trên 100 tuổi và phụ nữ chiếm 88,4% số người sống trên 100 tuổi. Kane Tanaka là người già nhất thế giới ở tuổi 118.

Tại sao tuổi thọ lại quan trọng?

Nghiên cứu Okinawa Centenarian Study, do Tiến sĩ Makoto Suzuki khởi xướng vào năm 1975, là nghiên cứu liên tục và dài nhất thế giới về những người sống thọ. Nhóm nghiên cứu đã theo dõi hơn 1.000 người 100 tuổi để hiểu các yếu tố về lối sống, di truyền và môi trường chịu trách nhiệm cho quá trình lão hóa khỏe mạnh.

Những phát hiện được chia sẻ trong cuốn sách xuất bản năm 2001 của họ cho thấy chất lượng cuộc sống ở Okinawa có đặc điểm: Động mạch sạch, cholesterol thấp; Nguy cơ mắc ung thư phụ thuộc hormone thấp, với tỷ lệ ung thư vú và tuyến tiền liệt thấp hơn 80% so với người Bắc Mỹ; Xương chắc khỏe, nguy cơ gãy xương hông chỉ bằng một nửa so với người Bắc Mỹ; Cơ thể thon gọn và khỏe mạnh cùng tinh thần minh mẫn đáng kinh ngạc.

Tiến sĩ Willcox đồng ý rằng: Nếu bạn không chỉ sống thọ mà còn sống khỏe mạnh thì bạn có thể tăng năng suất lao động, hạnh phúc hơn và giảm nguy cơ tử vong vì ung thư hoặc các bệnh tim mạch. Nếu có thể tìm ra cơ chế lão hóa, lý do và cách chúng ta già đi, rồi giúp mọi người trong xã hội sống khỏe mạnh, sống lâu hơn, thì đó sẽ là một trong những khám phá vĩ đại nhất trong lịch sử y học.

Bí quyết để sống lâu và khỏe mạnh theo cách của người Okinawa

Bí quyết để sống lâu và khỏe mạnh theo cách của người Okinawa thực chất là “cân bằng”. Tiến sĩ Willcox giải thích một số bí quyết như sau:

1. Thực hành ‘hara hachi bu’ – ăn vì sức khỏe và tập thể dục

Người Okinawa lớn tuổi tin rằng cơ thể là một ngôi đền và bạn không nên làm ô nhiễm nó. Họ uống rượu có chừng mực và thường không hút thuốc nhiều. Họ cũng là những người rất năng động. Lượng calo nạp vào so với lượng calo thải ra luôn gần như cân bằng và thường là âm, vì vậy họ đốt cháy rất nhiều chất béo.

Chế độ ăn của họ chủ yếu là thực vật – không chứa nhiều calo. Họ ăn hơn một kg rau, trái cây và các loại đậu, như đậu nành, mỗi ngày. Thay vì bánh mì, carbohydrate chính là khoai lang – loại thực phẩm có lượng đường huyết thấp và nhiều hợp chất thực vật, đặc biệt là hợp chất flavonoid có thể giúp ích cho sức khỏe tổng thể, làm chậm quá trình lão hóa. Họ cũng thực hành “hara hachi bu” – ăn no 80%.

2. Tích cực và tìm ra ‘ikigai’ – mục đích sống

Hầu hết người sống trăm tuổi tại đây đều có thái độ tích cực. Họ thường lạc quan và có cách tiếp cận cuộc sống vô tư, thoải mái. Họ là những người yêu thích vui vẻ. Tận hưởng cuộc sống khi bạn già đi là điều thực sự quan trọng, vì vậy, họ có ‘ikigai’ – từ tiếng Nhật có nghĩa là “ý thức về mục đích”.

Ví dụ, một người đàn ông đã 102 tuổi và ikigai của ông là hai chú bò đực. Ông đến thăm chúng mỗi ngày, để chăm sóc chúng. Ikigai của một người khác có thể là gia đình hoặc đức tin.

3. Duy trì sự tập trung về mặt tinh thần

Người Okinawa không có khái niệm về việc ‘nghỉ hưu’. Ngừng làm những việc mình yêu thích có thể khiến người ta cảm thấy trống rỗng và mất đi mục đích sống. Chính vì vậy, người Okinawa luôn cố gắng duy trì sự bận rộn và gắn kết với cộng đồng.

Làm việc không ngừng nghỉ không chỉ giúp họ duy trì sức khỏe thể chất mà còn mang lại cho họ cảm giác hạnh phúc và hài lòng. Nhờ đó, người Okinawa có tuổi thọ cao và chất lượng cuộc sống tốt.

4. Tham gia một nhóm xã hội – ‘moai’

Người Okinawa có gắn kết gia đình và mạng lưới hỗ trợ xã hội mạnh mẽ. Cộng đồng của họ thực sự gắn bó chặt chẽ và mọi người đều biết nhau. Họ có các cuộc tụ họp xã hội theo nhóm được gọi là ‘moai’. Phụ nữ trò chuyện về mọi thứ, họ uống trà xanh và có thể ăn một chút món tráng miệng, còn đàn ông có thể hút thuốc lá, uống rượu. Điều này có thể giải thích một phần tại sao họ không sống lâu bằng phụ nữ.

Mặc dù là nơi nghèo nhất nhưng Okinawa có chi phí chăm sóc sức khỏe thấp nhất ở Nhật Bản vì họ khỏe mạnh.

5. Giảm căng thẳng và suy nghĩ lại về mối quan hệ của bạn với thời gian

Khác với chúng ta, người Okinawa có một nhịp sống chậm rãi hơn. Họ không bị thúc ép bởi thời gian mà tận hưởng từng khoảnh khắc trong cuộc sống. Mặc dù vậy, họ vẫn hoàn thành công việc một cách hiệu quả. Điều đáng ngạc nhiên là, người Okinawa sở hữu những đặc điểm giúp họ đối phó tốt hơn với căng thẳng. Họ thường tìm đến gia đình, bạn bè để chia sẻ và tìm kiếm sự an ủi, hoặc tham gia vào các hoạt động cộng đồng để quên đi những phiền muộn.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng người Okinawa có tỷ lệ gen FOXO3A cao hơn so với người dân ở các vùng khác. Gen này được cho là có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi những tác động xấu của bệnh tật và căng thẳng. Người Okinawa không chỉ sở hữu gen đặc biệt này mà còn biết cách tận dụng tối đa nó thông qua lối sống lành mạnh và tinh thần lạc quan. Họ thường xuyên tập thể dục, ăn uống điều độ, và duy trì các mối quan hệ xã hội tốt đẹp.

Bạn muốn sống lâu và khỏe mạnh như người Okinawa nhưng chưa biết làm cách nào? Lotus Chat sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời của bạn! Ứng dụng với trợ lý ảo Lota sẽ giúp bạn xây dựng một lối sống lành mạnh, từ việc thiết lập chế độ ăn uống cân bằng đến việc tập luyện thường xuyên. Lotus Chat sẽ trở thành người hướng dẫn tận tình trên hành trình khám phá và áp dụng bí quyết trường thọ như người Okinawa!

Lotus Chat không chỉ nhắc nhở mà còn cung cấp những lời khuyên cá nhân hóa dựa trên mục tiêu sức khỏe của bạn, từ việc nhắc nhở tập thể dục hàng ngày đến việc theo dõi chế độ ăn uống giàu rau xanh.

Bạn có thể tùy chỉnh kế hoạch sức khỏe của mình một cách dễ dàng trên Lotus Chat. Ứng dụng sẽ giúp bạn thiết lập các mục tiêu nhỏ, thực tế và theo dõi tiến độ hàng ngày. Cảm giác đạt được những mục tiêu nhỏ này sẽ giúp bạn luôn cảm thấy hứng thú và động lực để tiếp tục.