Phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) thường được biểu hiện bằng kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh nguyệt, thường có nhiều u nang trong buồng trứng, do sản xuất quá nhiều hormone gọi là androgen.
Có từ 33 đến 83% phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang bị thừa cân hoặc béo phì. Các triệu chứng phổ biến như da nhờn gây mụn trứng cá, rậm lông quá mức, tăng cân, sạm da, nhức đầu, tâm trạng thay đổi thất thường, cảm giác đau ở vùng chậu…
Khi các triệu chứng không được kiểm soát, cũng có thể có nguy cơ cao hơn như bệnh tim, ung thư nội mạc tử cung, bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp. Có thể kiểm soát các triệu chứng và giảm nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, các vấn đề sức khỏe khác bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và lối sống.
1. Tầm quan trọng của chế độ ăn với người bị hội chứng buồng trứng đa nang
Chế độ ăn uống rất quan trọng với phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang.
Phụ nữ mắc PCOS thường có nồng độ insulin cao hơn bình thường. Insulin là một loại hormone được sản xuất trong tuyến tụy. Nó giúp các tế bào trong cơ thể biến đường (glucose) thành năng lượng.
Nếu phụ nữ không sản xuất đủ insulin, lượng đường trong máu có thể tăng lên. Điều này cũng có thể xảy ra nếu bạn bị kháng insulin, nghĩa là không thể sử dụng insulin do cơ thể sản xuất một cách hiệu quả.
Nếu bị kháng insulin, cơ thể có thể cố gắng bơm ra lượng insulin cao để cố gắng giữ cho lượng đường trong máu ở mức bình thường. Mức insulin quá cao có thể khiến buồng trứng sản xuất nhiều nội tiết tố androgen hơn, như testosterone.
Kháng insulin cũng có thể do chỉ số khối cơ thể cao hơn. Tình trạng kháng insulin có thể khiến việc giảm cân trở nên khó khăn hơn, đó là lý do tại sao những phụ nữ mắc PCOS thường gặp phải vấn đề này.
Một chế độ ăn nhiều carbohydrate tinh chế, như thực phẩm giàu tinh bột và đường, có thể gây ra tình trạng kháng insulin và do đó khó kiểm soát việc giảm cân hơn.
Thay đổi lối sống, tăng cường hoạt động thể chất thường xuyên, duy trì trọng lượng cơ thể phù hợp, tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh và tránh sử dụng thuốc lá là rất quan trọng. Những người mắc Hội chứng buồng trứng đa nang cũng có nhiều khả năng bị béo phì, viêm hệ thống, hội chứng chuyển hóa, kháng insulin hoặc kết hợp các tình trạng mạn tính này. Tất cả đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, bệnh tim mạch và một số bệnh khác.
Nghiên cứu mới nổi đã chỉ ra rằng việc bổ sung chế độ ăn uống phù hợp có thể giúp cải thiện PCOS. Đó là bởi vì những người mắc PCOS đã được chứng minh là thiếu một số vitamin và khoáng chất quan trọng, nhiều loại trong số đó ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và kháng insulin. Một số loại thuốc cũng được biết là ảnh hưởng đến sự hấp thụ các chất dinh dưỡng cụ thể.
2. Các dưỡng chất cần thiết
Tư vấn dinh dưỡng cho bệnh nhân bị hội chứng buồng trứng đa nang là một biện pháp trong những phương pháp điều trị từ nhiều năm nay.
Nghiên cứu cho thấy đại đa số phụ nữ bị Hội chứng này có chế độ ăn uống cân bằng không hợp lý, liên quan đến sự thiếu hụt chất xơ, omega-3, canxi, magie, kẽm và vitamin (acid folic, vitamin C, vitamin B12 và vitamin D).
Chất xơ
Thực phẩm giàu chất xơ tốt cho phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang.
Theo một đánh giá tổng hợp 12 nghiên cứu cung cấp giá trị tuyệt đối của lượng chất xơ đưa vào, nhóm các nhà khoa học xác nhận rằng, mặc dù không có sự khác biệt đáng kể về tổng lượng năng lượng nạp vào nhưng phụ nữ mắc PCOS tiêu thụ lượng chất xơ ăn kiêng thấp hơn đáng kể so với nhóm đối chứng không mắc PCOS.
Một số nghiên cứu đã chứng thực mối liên quan giữa lượng chất xơ ăn vào không đủ và rối loạn trao đổi chất trong PCOS. Ví dụ, nghiên cứu đã báo cáo mối tương quan nghịch giữa lượng chất xơ ăn vào và sự tích tụ mỡ trong cơ thể, tình trạng kháng insulin, insulin lúc đói và khả năng dung nạp glucose ở phụ nữ PCOS.
Vitamin D
Các nghiên cứu cho thấy có tới 85% phụ nữ mắc PCOS có lượng vitamin D thấp, một loại hormone giúp duy trì lượng đường trong máu bình thường. Thiếu vitamin D có thể là yếu tố nguy cơ của PCOS, mặc dù kết luận này vẫn còn gây tranh cãi.
Giống như nhiều chất bổ sung khác, vitamin D đã được nghiên cứu cho PCOS chỉ trong sáu tháng hoặc ít hơn, nghĩa là cần phải nghiên cứu thêm.
Acid béo omega-3
Cá hồi giàu omega-3.
Các acid béo omega-3 như acid eicosapentaenoic (EPA) và acid docosahexaenoic (DHA) được tìm thấy trong các loại cá béo như cá hồi và ở dạng thực phẩm bổ sung. Những acid béo này có thể cải thiện độ nhạy insulin.
Các nghiên cứu nhỏ, ngắn hạn đã chỉ ra rằng acid béo omega-3 có lợi cho PCOS nhưng cần có các thử nghiệm lâm sàng mạnh mẽ hơn để xác minh những tác dụng này.
Bằng chứng lớn nhất về lợi ích là đối với những phụ nữ mắc PCOS cộng với tình trạng kháng insulin hoặc cholesterol cao. Acid béo Omega-3 đã cải thiện các chỉ số này nhưng không ảnh hưởng đáng kể đến mức testosterone hoặc lượng đường trong máu lúc đói.
Magie
Theo một nghiên cứu trên Gynecology Endocrinology, magie là một khoáng chất quan trọng mà những người mắc PCOS đang thiếu đáng kể. Phụ nữ mắc PCOS có nguy cơ bị thiếu magie cao gấp 19 lần. Điều này đáng lo ngại vì magie đã được chứng minh là có vai trò trong việc điều hòa glucose, insulin và huyết áp.
Magie cũng có thể giúp ngăn ngừa chứng đau nửa đầu và cải thiện tâm trạng. Đánh giá của 18 nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nutrients, cho thấy magie có tác dụng có lợi cho những người mắc chứng lo âu. Nhiều triệu chứng lo âu như thờ ơ, hành vi lo lắng, tức giận, căng thẳng, mất ngủ, mạch nhanh hoặc tim đập nhanh có thể được giảm bớt bằng cách bổ sung magie.
Kẽm
Các nghiên cứu đang chỉ ra rằng phụ nữ mắc PCOS có lượng kẽm thấp. Kẽm là khoáng chất cần thiết cho hoạt động của các enzyme, hormone và hệ miễn dịch. Sự thiếu hụt kẽm có thể gây mất cân bằng nội tiết tố và khiến cho tình trạng đa nang buồng trứng thêm tồi tệ. Bổ sung kẽm đầy đủ và đúng cách giúp cải thiện rụng trứng, giảm rụng lông, tóc, chống viêm, chống trầm cảm và cải thiện hoạt động của tuyến giáp.
3. Thực phẩm nên đưa vào chế độ ăn
Đậu phụ và thịt gà là một lựa chọn ăn kiêng rất bổ dưỡng cho những người mắc hội chứng buồng trứng đa nang. Ảnh minh họa.
Thực phẩm giàu chất xơ có thể giúp chống lại tình trạng kháng insulin bằng cách làm chậm quá trình tiêu hóa và giảm tác dụng của đường đối với máu. Điều này có thể có lợi cho những người mắc hội chứng buồng trứng đa nang.
Một số thực phẩm giàu chất xơ tốt cho người mắc hội chứng buồng trứng đa nang như các loại rau họ cải (bông cải xanh, súp lơ trắng…), rau lá xanh như rau diếp, ớt xanh và đỏ, đậu và đậu lăng, quả hạnh, quả mọng (dâu tây, việt quất, mâm xôi…), khoai lang, bí xanh, bí ngô.
Các nguồn protein nạc như đậu phụ, thịt gà và cá không cung cấp chất xơ nhưng là một lựa chọn ăn kiêng rất bổ dưỡng và no cho những người mắc PCOS.
Thực phẩm giúp giảm viêm cũng có thể có lợi như cà chua, cải xoăn, rau chân vịt, hạnh nhân và quả óc chó, dầu ô liu, trái cây như các loại quả mọng, cá béo có nhiều acid béo omega-3 như cá hồi và cá mòi.
4. Thực phẩm nên hạn chế
Carbohydrate tinh chế gây viêm, làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin và cần tránh hoặc hạn chế đáng kể cho phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang.
Carbohydrate tinh chế gây viêm, làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin và cần tránh hoặc hạn chế đáng kể cho phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, bao gồm các thực phẩm được chế biến cao như: bánh mì trắng, bánh nướng xốp, bánh ngọt ăn sáng, các món tráng miệng có đường, bất cứ thứ gì được làm bằng bột mì trắng.
Mì ống có nhiều carbohydrate và ít chất xơ. Mì spaghetti làm từ bột đậu hoặc bột đậu lăng thay vì bột mì là một lựa chọn thay thế bổ dưỡng.
Đường là một loại carbohydrate và nên được hạn chế trong chế độ ăn kiêng hội chứng buồng trứng đa nang. Khi đọc nhãn thực phẩm, hãy nhớ tìm các tên khác nhau của đường, bao gồm:
- Đường sucrose.
- Si rô ngô có hàm lượng fructose cao.
- Dextrose.
Trong chế độ ăn kiêng hội chứng buồng trứng đa nang nên giảm tiêu thụ đồ uống như soda và nước trái cây, những loại có thể chứa nhiều đường, cũng như các thực phẩm gây viêm, như khoai tây chiên, bơ thực vật và thịt đỏ hoặc thịt chế biến sẵn.
Tuy nhiên, trước khi loại bỏ một số loại thực phẩm khỏi chế độ ăn uống, tốt nhất nên nói chuyện với bác sĩ. Họ có thể đề xuất một kế hoạch ăn uống phù hợp.
5. Tham khảo những thay đổi lối sống
Phụ nữ nên tập thể dục hoặc yoga, thiền định cùng chế độ ăn lành mạnh để phòng và tránh các triệu chứng liên quan đến hội chứng buồng trứng đa nang.
Phụ nữ nên tập thể dục hoặc yoga, thiền định cùng chế độ ăn lành mạnh để phòng và tránh các triệu chứng liên quan đến hội chứng buồng trứng đa nang.
Một số thay đổi lối sống có thể giúp cải thiện các triệu chứng hội chứng buồng trứng đa nang. Những thay đổi này bao gồm tập thể dục và vận động thể chất hàng ngày. Khi kết hợp với việc hạn chế ăn carbohydrate tinh chế, cả hai đều có thể giúp giảm tình trạng kháng insulin, tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần là lý tưởng.
Hoạt động hàng ngày, lượng đường thấp và chế độ ăn ít viêm nhiễm cũng có thể dẫn đến giảm cân. Mọi người có thể thấy rụng trứng được cải thiện khi giảm cân.
Các triệu chứng liên quan đến hội chứng buồng trứng đa nang có thể gây căng thẳng. Các kỹ thuật giảm căng thẳng, giúp xoa dịu tâm trí và cho phép kết nối với cơ thể, có thể giúp ích như yoga và thiền định.
Khi phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang cần ăn một chế độ ăn thân thiện với hội chứng buồng trứng đa nang và thực hiện một số thay đổi trong lối sống có thể giúp cải thiện tâm trạng và giảm một số triệu chứng liên quan của PCOS.
Tuy nhiên, lưu ý rằng trong chế độ ăn kiêng hội chứng buồng trứng đa nang, có một số loại thực phẩm có thể muốn hạn chế hoặc tránh.
Nếu các triệu chứng hội chứng buồng trứng đa nang vẫn tồn tại, hãy nói chuyện với bác sĩ. Họ có xác định nguyên nhân và đề xuất các bước tiếp theo.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Căn bệnh có 1 tỷ người mắc phải, dễ dẫn đến nhiều loại ung thư.
