SKĐS – Có nhiều nguyên nhân gây vô sinh nam và thường khó chẩn đoán hơn so với vô sinh nữ vì các triệu chứng không xuất hiện sớm.
1. Vô sinh là gì?
Vô sinh là một tình trạng phổ biến và là nguyên nhân ngày càng gây lo ngại không chỉ ở Việt Nam mà cả trên thế giới. Kết quả chẩn đoán vô sinh cho kết quả dương tính có thể là một cú sốc đối với các cặp vợ chồng.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa vô sinh là “tình trạng một cặp vợ chồng không có hoạt động tình dục không tránh thai không có khả năng mang thai trong 1 năm”.
Các chuyên gia khuyến cáo rằng, các cặp vợ chồng nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa sinh sản khi không thể thụ thai ngay cả sau một năm quan hệ tình dục không được bảo vệ. Thời gian này giảm xuống còn 6 tháng đối với những phụ nữ trên 35 tuổi. Bằng cách biết nguyên nhân và lựa chọn điều trị vô sinh, các cặp vợ chồng có thể thực hiện các bước thích hợp để xử lý tình trạng vô sinh của mình.
Vô sinh nam thường không xuất hiện sớm các triệu chứng.
Khi việc mang thai không xảy ra, không phải lúc nào cũng dễ dàng xác định được lý do. Đó có thể là vấn đề với một trong hai người, vợ hoặc chồng hoặc kết hợp của nhiều yếu tố. Trong khoảng 40% – 50% trường hợp, nguyên nhân được cho là do nam giới.
Mặc dù có nhiều nguyên nhân gây vô sinh nam nhưng vô sinh nam thường khó chẩn đoán hơn so với vô sinh nữ vì các triệu chứng không xuất hiện sớm.
2. Một số nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở nam giới
2.1. Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh nam hiện nay và có thể khắc phục được. Trong tình trạng này, các tĩnh mạch ở bìu sưng lên ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng tinh trùng, ảnh hưởng đến một hoặc cả hai tinh hoàn. Phần lớn nam giới mắc chứng bệnh này không có triệu chứng, tuy nhiên, nó có thể làm tăng nhiệt độ bên trong bìu dẫn đến vô sinh vì tinh trùng cần nhiệt độ tối ưu để phát triển và duy trì bình thường. Bất kỳ sự dao động nào về nhiệt độ đều có nguy cơ gây ra sự bất thường. Varicocele có liên quan đến số lượng tinh trùng thấp, hình thái và chất lượng tinh trùng.
2.2. Rối loạn xuất tinh
Mặc dù có tinh trùng khỏe mạnh nhưng vấn đề xuất tinh có thể ngăn cản việc thụ thai. Những tình trạng này bao gồm không xuất tinh, xuất tinh sớm và xuất tinh ngược khi tinh dịch đi vào bàng quang và đạt cực khoái thay vì thoát ra từ dương vật.
2.3. Vấn đề về ống dẫn tinh
Tinh trùng phải di chuyển qua nhiều ống khác nhau trước khi xuất tinh. Bất kỳ sự tắc nghẽn nào trong các ống này đều dẫn đến số lượng tinh trùng thấp. Nguyên nhân gây tắc nghẽn tinh trùng là do dị dạng hoặc hoàn toàn không có ống dẫn tinh. Nó có thể là một khuyết tật bẩm sinh hoặc do chấn thương thực thể. Các ống khác có thể bị tắc nghẽn là mào tinh hoàn, niệu đạo hoặc ống phóng tinh, phẫu thuật, nhiễm trùng hoặc sự hiện diện của u nang là một số nguyên nhân cơ bản khác gây ra những bất thường xuất hiện trong ống thận.
2.4. Nhiễm trùng
Nhiễm trùng nếu không được điều trị trong thời gian dài có thể gây tổn thương đáng kể cho tinh trùng và ống thận. Các bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV, lậu và tinh hoàn bị viêm cũng ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng hoặc gây ra sẹo ngăn chặn đường đi của tinh trùng.
2.5. Yếu tố lối sống
Nam giới cần đi khám và thực hiện các xét nghiệm kiểm tra để phát hiện bệnh vô sinh sớm.
Lối sống không lành mạnh cũng có thể dẫn đến vô sinh nam. Hút thuốc và uống rượu là nguyên nhân chung gây vô sinh nam trên toàn thế giới. Uống thuốc kích thích và béo phì cũng ảnh hưởng lớn đến số lượng và chất lượng tinh trùng. Hơn nữa, việc lạm dụng thực phẩm bổ sung thể hình cũng là một trong những nguyên nhân khiến mức sinh ở nam giới thấp. Tính nhạy cảm với các hóa chất và bức xạ độc hại là những yếu tố môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
2.6. Khiếm khuyết nhiễm sắc thể
Các rối loạn di truyền như hội chứng Klinefelter – là khi một nam giới sinh ra có hai nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y thay vì một X và một Y, ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của cơ quan sinh sản nam giới và do đó ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Do đó, thực hiện khám và các xét nghiệm kiểm tra là việc làm cần thiết để phát hiện bệnh vô sinh sớm ở nam giới để có phương pháp điều trị kịp thời.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Rối loạn xuất tinh có thể giảm khả năng sinh sản, thậm chí gây vô sinh.
BS. Nguyễn Tuấn Anh, Bệnh viện Phụ sản Trung ương
