Theo ThS.DS Trương Minh Đạt (Chuyên gia hàng đầu về Tiêu hóa, Hô hấp và Sữa cho trẻ em, hiện công tác tại Viện Nghiên cứu Y dược), thời gian qua nhiều bố mẹ gửi câu hỏi cho bác sĩ, bày tỏ những lo ngại liên quan đến dậy thì sớm.
Điều này khiến không ít cha mẹ không dám cho con mình uống sữa bò, sữa công thức, gây thiệt thòi cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Uống sữa bò, sữa công thức không gây dậy thì sớm
Chuyên gia khẳng định, suy nghĩ uống sữa bò, sữa công thức khiến trẻ dậy thì sớm là cực sai lầm. Thực ra, hormone của bò giúp bò tiết sữa không hề ảnh hưởng gì đến con người. “Các hormone đó khi vào cơ thể chúng ta đều bị các enzyme tiêu hóa trong dạ dày, trong đường ruột, dịch tụy. Nó sẽ tiêu hóa và xử lý hết”, ThS.DS Trương Minh Đạt chia sẻ.
Các nhà khoa học không tìm thấy bất cứ minh chứng nào liên quan giữa việc bé dậy thì sớm với việc bé uống nhiều sữa công thức hay sữa bột, sữa bò.
Chuyên gia giải thích thêm, hormone đó không phải là hormone estrogen, testosterone cũng không phải hormone sinh dục. Vậy nên, uống sữa bò, sữa công thức không gây dậy thì sớm. “Đừng đổ oan cho sữa bò, sữa công thức nữa”, chuyên gia nhấn mạnh.
Hiện nay đã có rất nhiều nghiên cứu trên thế giới về chủ đề này. Các nhà khoa học không tìm thấy bất cứ minh chứng nào liên quan giữa việc bé dậy thì sớm với việc bé uống nhiều sữa công thức hay sữa bột, sữa bò. Do đó, nếu mẹ mất sữa, thiếu sữa thì lựa chọn sữa ngoài như sữa công thức là lựa chọn tốt nhất cho bé.
Mặc dù vậy, ThS.DS Trương Minh Đạt khuyến cáo, trẻ theo độ tuổi cũng cần có lượng sữa uống trong giới hạn. Đừng quên nguyên tắc uống sữa dành cho bé: Dưới 1 tuổi, sữa vẫn là nguồn thức ăn chính. Trên 1 tuổi, trẻ không được uống quá 500ml sữa mỗi ngày.
Trẻ theo độ tuổi cũng cần có lượng sữa uống trong giới hạn.
Tuân thủ nguyên tắc này không phải để phòng tránh dậy thì sớm. Thực ra, đều đặn uống sữa trong lượng cho phép giúp duy trì chế độ dinh dưỡng cho bé cân đối, đảm bảo phát triển toàn diện. Các nghiên cứu cho thấy, uống quá nhiều sữa khiến trẻ không có cơ hội ăn đa dạng các loại thực phẩm khác. Điều này dẫn đến nguy cơ bị suy dinh dưỡng, còi xương thì cũng không tốt chút nào.
Không phải sữa bò, sữa công thức, đây mới là những yếu tố khiến trẻ dậy thì sớm
1. Gen di truyền
Theo MedlinePlus (thuộc Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ), nguyên nhân di truyền phổ biến nhất được biết đến của dậy thì sớm là đột biến ở gen MKRN3..
Các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng những thay đổi ở các gen chưa được xác định cũng có thể liên quan đến dậy thì sớm.
2. Thừa cân, béo phì
Ăn đồ ăn nhanh, ít vận động, ngồi một chỗ quá lâu để xem điện thoại, ti vi, ipad… đều là những thói quen trẻ thích làm. Chúng đều là những nguyên nhân dẫn đến thừa cân, béo phì rất nhanh.
Thừa cân, béo phì hiện nay rất phổ biến ở trẻ em.
Thừa cân, béo phì có thể dẫn đến dậy thì sớm. Theo Webmd, các tế bào mỡ tạo ra leptin. Càng có nhiều chất béo thì càng có nhiều leptin trong cơ thể. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh sự thèm ăn, vóc dáng và khả năng sinh sản.
Leptin không tự kích hoạt dậy thì. Nhưng có bằng chứng cho thấy để dậy thì, trẻ em phải có đủ leptin trong hệ thống. Những bé gái có mức leptin cao vì thừa cân có thể dễ dậy thì sớm hơn.
3. Sử dụng đồ hóa mỹ phẩm, đồ nhựa
Quá trình sử dụng nhiều đồ dùng hàng ngày như sữa tắm, dầu gội, sơn móng tay, dùng đồ nhựa đựng thức ăn… có thể gây rối loạn nội tiết, là nguyên nhân dẫn đến dậy thì sớm.
Các nghiên cứu trên động vật cho thấy, nhiều hóa chất đã được liên kết với dậy thì sớm bao gồm phthalates, thường được tìm thấy trong các sản phẩm có mùi thơm như nước hoa, xà phòng và dầu gội; paraben, được sử dụng làm chất bảo quản trong mỹ phẩm; phenol, bao gồm triclosan.
Nhiều cha mẹ chủ quan, vô tư cho con dùng xà phòng, dầu gội như người lớn, thậm chí trang điểm, sơn móng tay cho con… thì cần từ bỏ ngay, phòng tránh dậy thì sớm cho bé.
(Ảnh minh họa: Internet)
