1. Vì sao lại mắc vô sinh nam?
Vô sinh nam có thể là hệ quả của các bệnh lý hay do can thiệp điều trị các bệnh lý khác như: Giãn tĩnh mạch thừng tinh, nhiễm trùng, vấn đề xuất tinh, tinh hoàn không di chuyển xuống dưới, kháng thể kháng tinh trùng, khối u, tắc nghẽn ống dẫn tinh, mất cân bằng nội tiết tố, khiếm khuyết nhiễm sắc thể, bệnh caliac…
Hay do nam giới có vấn đề trong việc quan hệ tình dục. Hoặc cũng có thể do sử dụng một số loại thuốc như liệu pháp thay thế testosterone, sử dụng steroid dài hạn, hóa trị liệu, thuốc chống nấm… có thể làm giảm sản xuất tinh trùng và giảm khả năng sinh sản của nam giới. Do tiền căn phẫu thuật…
Ngoài các nguyên nhân trên thì vô sinh nam còn có thể do yếu tố môi trường như làm việc trong môi trường độc hại, nhiệt độ cao, hóa chất công nghiệp, kim loại nặng…. Điều này sẽ làm giảm sản xuất hoặc suy yếu chức năng của tinh trùng.
Thói quen, lối sống không lành mạnh như sử dụng ma túy, uổng rượu bia quá nhiều, hút thuốc lá thường xuyên, thường xuyên lo âu, béo phì… cũng là nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới.
2. Vô sinh nam có chữa được không?
Hiện nay với sự phát triển của y học, những phác đồ mới, phương pháp mới và thuốc mới được đưa vào điều trị, phần lớn các nguyên nhân gây vô sinh nam có thể chữa được. Thậm chí nhiều nam giới vô tinh, vô sinh nhiều năm vẫn có cơ hội làm bố bằng chính tinh trùng của mình.
3. Khi nào cần đi khám vô sinh nam?
Dấu hiệu chính của vô sinh nam là không có khả năng giúp bạn tình thụ thai. Ngoài ra, có thể không có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng rõ ràng nào khác.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nếu người nam có các vấn đề tiềm ẩn như rối loạn di truyền, mất cân bằng nội tiết tố, giãn tĩnh mạch quanh tinh hoàn hoặc nguy cơ tắc nghẽn ống dẫn tinh… thì nên đi khám sớm để được can thiệp.
Bên cạnh đó, nam giới cần chủ động thăm khám tiền sản nếu thấy có các dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến vô sinh nam bao gồm:
- Các vấn đề về chức năng tình dục như khó xuất tinh, giảm ham muốn tình dục hoặc khó duy trì sự cương cứng (rối loạn cương dương)
- Đau, sưng, khó chịu hoặc có u cục ở tinh hoàn
- Nhiễm trùng đường hô hấp tái phát
- Không có khả năng ngửi
- Tăng trưởng vú bất thường
- Giảm lông trên mặt hoặc các vùng cơ thể
4. Có những phương pháp nào điều trị vô sinh nam?
Có nhiều phương pháp để điều trị vô sinh nam. Sau khi thăm khám và tìm được nguyên nhân bác sĩ sẽ có những chỉ định phù hợp. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm: Phẫu thuật; Điều trị bệnh lý ảnh hưởng đến chức năng tình dục; Sử dụng thuốc và điều trị hoocmon; Điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu, cơ quan sinh dục; Sử dụng phương pháp hỗ trợ sinh sản như UIU, IVF, tiêm tinh trùng vào bào tương noãn ICSI…
5. Tuổi tác có ảnh hưởng gì đến khả năng sinh sản không?
Khi nam giới càng lớn tuổi, số lượng tinh trùng giảm đi, khả năng di chuyển của tinh trùng kém và hình thái tinh trùng bất thường nhiều hơn. Điều này ảnh hưởng và tương quan với khả năng sinh sản giảm.
Theo các nghiên cứu chứng minh rằng 90% ống sinh tinh ở nam giới ở độ tuổi 20 và 30 có chứa tinh trùng. Trong khi nam giới ở độ tuổi 40 và 50 có tinh trùng trong 50% ống sinh tinh của họ. Chỉ 10% ống sinh tinh ở nam giới > 80 tuổi chứa tinh trùng.
Các nghiên cứu cũng cho thấy khả năng di động giảm đáng kể về mặt thống kê từ 0,17% đến 0,6% mỗi năm và tỉ lệ tinh trùng di động giảm 3% đến 12% trong 20 năm tiếp theo.
Khi nam giới càng lớn tuổi (sau 40 tuổi), chức năng sản xuất testosterone của tinh hoàn cũng giảm dần, dẫn đến tình trạng “cậu nhỏ” khó cương cứng khi “lâm trận” hoặc dễ xìu khi đang “lâm trận”.
Khi càng có tuổi nam giới dễ mắc các bệnh lý mãn tính như tăng huyết áp, suy thận mãn tính, xơ gan, rối loạn chuyển hóa lipid. Cuối cùng, những người đàn ông gặp vấn đề về sức khỏe sau này có thể tiếp xúc với các loại thuốc có thể ảnh hưởng xấu đến chức năng của tinh trùng….
6. Đông y có chữa được vô sinh nam không?
Đông y không chữa được nhưng có thể hỗ trợ trong điều trị, giúp nâng cao và phục hồi sức khỏe cho người bệnh.
7. Sử dụng nhiều đậu nành có gây vô sinh nam không?
Theo các chuyên gia, sữa đậu nành chứa các hợp chất gọi là isoflavones, thuộc nhóm phytoestrogen (hay còn gọi là estrogen gốc thực vật), tương tự như hormone nữ estrogen. Sự tương đồng này đã khiến nhiều người quan tâm đến khả năng ảnh hưởng của isoflavones đối với hệ thống hormone nam giới.
Các nghiên cứu trên động vật đã gợi ý rằng lượng isoflavones có thể gây ra các biến đổi trong cơ thể, tác động đến chất lượng tinh trùng và các vấn đề liên quan đến vô sinh.
Vào năm 2021, một phân tích tổng hợp gồm 41 thử nghiệm lâm sàng được thực hiện chủ yếu ở người dân phương Tây, kết quả cho thấy không tìm thấy tác dụng nào của đậu nành hoặc isoflavone đối với mức độ hormone sinh sản ở nam giới. Các thử nghiệm can thiệp bằng protein đậu nành giàu isoflavone hoặc chất bổ sung isoflavone và có sự tham gia của nam giới ở mọi lứa tuổi. Kết quả cho thấy rằng không có tác động của đậu nành đến nội tiết tố nam.
Chính vì vậy, do không ảnh hưởng đến tinh trùng nên sữa đậu nành sẽ không gây vô sinh cho nam giới.
8. Làm gì để phòng tránh vô sinh nam?
Vô sinh nam là căn bệnh nguyên phát hoặc thứ phát ở nam giới. Để tránh mắc các bệnh đường sinh dục, làm tăng nguy cơ ảnh hưởng tới chức năng sinh sản, nam giới cần có chế độ lao động, sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý, giữ gìn sức khỏe tổng thể như:
- Duy trì cân nặng ở mức bình thường, tránh thừa hay thiếu cân.
- Chế độ ăn uống khoa học, hợp lý, tăng cường ăn rau xanh, hoa quả tươi, bổ sung vitamin và đậu nành cho cơ thể.
- Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, các chất kích thích.
- Giảm áp lực, căng thẳng, luôn giữ tinh thần được thoải mái, vui vẻ để nâng cao chất lượng cuộc sống tình dục.
- Khám sức khỏe định kỳ, phát hiện sớm bệnh để điều trị kịp thời và ngăn ngừa ảnh hưởng xấu đến tình trạng sinh sản.
Xem thêm bài viết được quan tâm:
ThS. BS. Nguyễn Trần Thành