Phì đại tuyến tiền liệt là tình trạng xảy ra khi kích thước tuyến tiền liệt của nam giới trở nên quá lớn so với bình thường.
Phì đại tuyến tiền liệt làm chèn ép lên niệu đạo, khiến các cơ xung quanh bị co lại, gây khó khăn khi bài tiết nước tiểu và dẫn tới nhiều vấn đề khác liên quan đến bàng quang và thận. Nó cũng vận chuyển tinh dịch và tinh trùng. Phì đại tuyến tiền liệt có thể ảnh hưởng đến chức năng xuất tinh.
1. Tác hại của phì đại tuyến tiền liệt
Bệnh phì đại tuyến tiền liệt thường gặp ở nam giới từ 50 tuổi trở lên. Bệnh nhân bị phì đại tuyến tiền liệt thường gặp các triệu chứng gồm:
- Thường xuyên cảm thấy buồn tiểu
- Khó khăn khi kiểm soát dòng nước tiểu
- Tiểu yếu, tiểu rắt
- Tiểu đêm nhiều lần gây mất ngủ
Nếu nặng, phì đại tuyến tiền liệt có thể gây bí tiểu mạn tính, dẫn đến viêm bàng quang, viêm đường tiết niệu hoặc suy thận.
Phì đại tuyến tiền liệt cũng có thể gây ra các vấn đề về tình dục như:
- Rối loạn cương dương
- Giảm ham muốn tình dục
- Giảm sự thỏa mãn tình dục
- Số lượng tinh trùng thấp
- Xuất tinh ngược dòng
2. Phì đại tuyến tiền liệt ảnh hưởng tới quan hệ tình dục
Rối loạn cương dương
Rối loạn cương dương hay còn gọi là bất lực là tình trạng nam giới không thể duy trì đủ độ cương cứng để quan hệ tình dục. Hoặc nó không kéo dài đủ lâu để thỏa mãn tình dục. Có một số nguyên nhân có thể xảy ra, chẳng hạn như bệnh tim, các vấn đề về tâm lý và nồng độ testosterone, hormone sinh dục nam thấp. Một số loại thuốc dùng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt cũng có thể gây ra rối loạn cương dương.
Giảm ham muốn tình dục
Giảm ham muốn tình dục là tác dụng phụ tiềm ẩn của thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt được gọi là thuốc ức chế 5-alpha reductase (5-ARI). Những phương pháp điều trị này hoạt động bằng cách làm giảm nồng độ testosterone trong máu. Điều này dẫn đến ham muốn tình dục thấp hơn.
Giảm sự thỏa mãn tình dục
Phì đại tuyến tiền liệt cũng có thể làm giảm sự hài lòng chung với đời sống tình dục. Chẳng hạn như tuyến tiền liệt phì đại có thể gây đau sau khi xuất tinh, làm giảm khoái cảm khi quan hệ tình dục.
Cảm giác nóng rát khi xuất tinh hoặc ngay sau khi xuất tinh
Đau ảnh hưởng đến dương vật và khu vực xung quanh. Cũng có thể bị đau ở bàng quang hoặc trực tràng và đau khi đi tiểu sau khi xuất tinh. Cơn đau thường biến mất sau một thời gian, nhưng nó có thể kéo dài đến 24 giờ đối với một số nam giới.
Số lượng tinh trùng thấp
Số lượng tinh trùng thấp là khi một người đàn ông có ít hơn 15 triệu tinh trùng trong mỗi ml tinh dịch. Điều này có thể khiến việc thụ thai tự nhiên trở nên khó khăn hơn nhưng không phải là không thể. Có nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như vấn đề về di truyền, vấn đề về hormone, tinh hoàn trở nên quá nóng, uống quá nhiều rượu và một số loại thuốc.
Nếu nam giới đang dùng thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt và đang cố gắng có con nên kiểm tra số lượng tinh trùng nếu không thể thụ thai sau một năm. Bác sĩ sẽ có thể sắp xếp phân tích tinh dịch để kiểm tra số lượng và chất lượng tinh trùng.
Xuất tinh ngược dòng
Xuất tinh ngược xảy ra khi tinh dịch đi vào bàng quang khi nam giới đạt cực khoái thay vì thoát ra khỏi cơ thể theo cách thông thường. Đó là một trong những tác dụng phụ mà những người đàn ông chọn phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt qua niệu đạo (hoặc TURP tuyến tiền liệt), một thủ tục phẫu thuật để làm giảm các triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt.
Phì đại tuyến tiền liệt thường gặp ở nam giới độ tuổi từ 45 đến 75 tuổi. Ở Việt Nam, theo các nghiên cứu có khoảng 86% nam giới mắc phì đại tuyến tiền liệt.
Trong quá trình phẫu thuật này, một dụng cụ gọi là ống soi cắt đoạn được đưa qua đầu dương vật vào niệu đạo. Điều này cho phép bác sĩ nhìn thấy và cắt bỏ mô tuyến tiền liệt dư thừa. Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu, phẫu thuật này có thể gây xuất tinh ngược ở 65% đến 75% nam giới. Nguyên nhân là do cơ hoặc dây thần kinh quanh cổ bàng quang (nơi niệu đạo nối với bàng quang) bị tổn thương.
Xuất tinh ngược không có hại và nam giới vẫn có thể tận hưởng tình dục nhưng nó có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Nếu đây là mối quan tâm, hãy nói chuyện với bác sĩ phẫu thuật. Nam giới cũng có thể cân nhắc các thủ thuật xâm lấn như thuyên tắc động mạch tuyến tiền liệt.
3. Điều trị phì đại tuyến tiền liệt
Phì đại tuyến tiền liệt có thể được điều trị nội khoa hoặc can thiệp phẫu thuật cắt đốt nội soi. Tuy nhiên, khi phẫu thuật bệnh nhân phải gây mê hồi sức sau phẫu thuật, các biến chứng phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt qua niệu đạo khác có thể bao gồm rối loạn cương dương, xuất tinh ngược dòng (80%) chảy máu nặng, nhiễm trùng đường tiết niệu và khó tiểu tạm thời làm ảnh hưởng chất lượng cuộc sống.
Do đó, hiện nay áp dụng phương pháp điều trị can thiệp làm thuyên tắc động mạch tuyến tiền liệt là một kỹ thuật ít xâm lấn, can thiệp tối thiểu. Thuyên tắc động mạch tuyến tiền liệt là một giải pháp thay thế hiệu quả cho cắt bỏ tuyến tiền liệt qua niệu đạo, đồng thời có thể giúp nam giới tránh sử dụng thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt. Phương pháp điều trị xâm lấn tối thiểu này không có tác dụng phụ về mặt tình dục, chẳng hạn như xuất tinh ngược hoặc rối loạn cương dương.
Đầu tiên, các bác sĩ sẽ luồn một ống thông vào động mạch đùi đến động mạch chậu trong, bơm thuốc cản quang để xác định nguyên ủy của động mạch tuyến tiền liệt. Sau đó, qua ống thông này, dùng hạt nhựa PVA (Polyvinylalcohcol) 350-500 micron đưa vào để làm tắt động mạch tuyến tiền liệt, hạn chế tăng sinh và khối u sẽ nhỏ lại.
4. Người bệnh phì đại tuyến tiền liệt nên quan hệ tình dục thế nào?
Nếu tình trạng phì đại tuyến tiền liệt ở giai đoạn đầu, các triệu chứng đau còn chưa ảnh hưởng quá nhiều đến chất lượng tình dục thì vẫn có thể quan hệ được.
Tuy nhiên, nếu khi quan hệ có cảm giác đau khi giao hợp, đau dương vật, đau nhất là khi xuất tinh thì tốt nhất nên kiêng quan hệ để tránh tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn. Nếu thấy xuất hiện những dấu hiệu như chảy máu, tổn thương ở cơ quan sinh dục hoặc quá trình xuất tinh không bình thường thì tuyệt đối không nên chủ quan.
Việc làm cần thiết lúc này là đi thăm khám và xác định nguyên nhân, mức độ bệnh, từ đó đưa ra phương pháp hỗ trợ điều trị thích hợp. Tốt nhất nên tập trung vào quá trình điều trị bệnh cho đến khi bệnh khỏi hẳn thì hãy sinh hoạt tình dục bình thường.
5. Cải thiện đời sống tình dục người bệnh phì đại tuyến tiền liệt
Nhiều nam giới sẽ phát triển phì đại tuyến tiền liệt khi có tuổi vì tuyến này không ngừng phát triển trong suốt cuộc đời của họ. Nam giới nên được kiểm tra tuyến tiền liệt thường xuyên để kiểm tra ung thư tuyến tiền liệt.
Một số loại thuốc, thay đổi lối sống và các lựa chọn phẫu thuật có sẵn để giúp giảm tác động của việc sống chung với tuyến tiền liệt phì đại. Nếu được điều trị thích hợp, nam giới thường có thể duy trì đời sống tình dục đều đặn.
Thay đổi lối sống như giảm uống rượu, chất ngọt và soda có gas, tránh uống rượu vào buổi tối và trước khi đi ngủ, kiểm tra xem thuốc có góp phần gây ra các triệu chứng hay không, duy trì cân nặng khỏe mạnh.
Tập thể dục thường xuyên có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và lưu lượng máu. Một số bài tập, chẳng hạn như bài tập Kegel cải thiện các triệu chứng liên quan đến phì đại tuyến tiền liệt.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Sóng điện thoại có gây yếu sinh lý đàn ông?
BS. Nguyễn Tuấn Anh