Bộ Giáo dục Hoa Kỳ đã thực hiện một nghiên cứu giáo dục mầm non quy mô lớn có tên ECLS. Nghiên cứu đã theo dõi hơn 20.000 trẻ em được chọn ngẫu nhiên trên khắp nước, ghi lại kết quả học tập của trẻ từ mẫu giáo đến lớp năm và thu thập các dữ liệu khác về trẻ, chẳng hạn như cấu trúc gia đình, liệu chúng có thường xem TV hay không và nhiều dữ liệu khác.

Sau hơn 6 năm khảo sát tiếp theo và đo lường, các nhà nghiên cứu đã rút ra kết luận dựa trên dữ liệu đã làm đảo lộn nhận thức của nhiều người:

Có 8 yếu tố liên quan mật thiết đến kết quả học tập của trẻ:

1. Cha mẹ có trình độ học vấn cao hơn.

2. Cha mẹ có điều kiện kinh tế cao hơn.

3. Người mẹ sinh con đầu lòng ở độ tuổi 30 hoặc sau 30. (Người mẹ sinh con muộn hơn có thể là người có trình độ học vấn cao hơn và có thể có điều kiện tương đối tốt hơn cũng như sẵn sàng chăm sóc con cái hơn).

4. Trẻ sinh ra nhẹ cân. (Đây là mối tương quan nghịch, không tốt cho trẻ. Trẻ nhẹ cân có thể bị sinh non hoặc mẹ không được chăm sóc tốt khi mang thai).

5. Bố mẹ nói tiếng Anh ở nhà. (Trong các cuộc khảo sát ở Hoa Kỳ, nhiều trẻ em đến từ các quốc gia nhập cư có thu nhập thấp. Nói tiếng Anh có nghĩa là hòa nhập tốt hơn vào xã hội và có địa vị xã hội tốt hơn).

6. Đứa trẻ được nhận làm con nuôi. (Điều này cũng có mối tương quan nghịch. Nhiều đứa con nuôi bị cha mẹ ruột bỏ rơi, có nghĩa là nó không được chăm sóc chu đáo trong thời kỳ bào thai và sơ sinh).

7. Phụ huynh tham gia Hội Phụ huynh – Giáo viên (Phụ huynh giao tiếp nhiều hơn với giáo viên có lẽ rất coi trọng việc học của con mình).

8. Ở nhà có nhiều sách.

Ngoài ra còn có 8 yếu tố không liên quan gì đến điểm số của trẻ:

1. Gia đình của trẻ trọn vẹn. (Gia đình đơn thân có khả năng ảnh hưởng đến tính cách của trẻ, nhưng dữ liệu cho thấy chúng ít ảnh hưởng đến thành tích).

2. Cha mẹ gần đây đã chuyển đến một khu phố tốt hơn. (Việc chuyển nhà, chuyển trường tương đối căng thẳng và khó khăn đối với trẻ em).

3. Mẹ là người nội trợ ở nhà từ khi con chào đời đến trước khi vào mẫu giáo. (Cuộc khảo sát chủ yếu xem xét tác động đến thành tích của trẻ. Nếu các bà mẹ nội trợ có thể cho con mình sự bầu bạn với chất lượng cao hơn thì sẽ có lợi cho sự phát triển tâm lý của con họ, nhưng sẽ ít ảnh hưởng đến thành tích).

4. Trẻ tham gia Head Start. (Trường phục vụ gia đình có thu nhập thấp).

5. Cha mẹ thường đưa con đi bảo tàng. (Bảo tàng có thể chủ yếu nhằm mục đích bồi dưỡng nghệ thuật và ít ảnh hưởng đến việc học tập của trẻ).

6. Trẻ em thường xuyên bị đánh. (Việc đánh trẻ sẽ không làm cho điểm số của trẻ tốt hơn hay kém hơn nhưng có thể ảnh hưởng đến tâm lý và nhân cách của trẻ).

7. Trẻ em thường xuyên xem TV. (Số liệu cho thấy tác động của việc xem TV đến điểm số không lớn như dự đoán. Một số quốc gia sử dụng chương trình TV để dạy kiến thức cho trẻ em).

8. Cha mẹ đọc sách cho trẻ nghe mỗi ngày. (Việc có nhiều sách ở nhà ảnh hưởng rất lớn đến điểm số của trẻ, nhưng việc cùng trẻ đọc sách hàng ngày thì ít ảnh hưởng. Các nhà thực nghiệm suy đoán rằng trong những gia đình ban đầu có nhiều sách dành cho trẻ em, cha mẹ thường có khả năng tài chính cao hơn, có trình độ học vấn tốt và sẵn sàng đầu tư vào việc học của con cái. Ngược lại, việc có nên đọc sách cùng con hay không không quá quan trọng).

Từ dữ liệu này, chúng ta có thể thấy rằng phương pháp giáo dục của cha mẹ ít ảnh hưởng đến kết quả học tập của trẻ. Dù cha mẹ có dành toàn thời gian chăm sóc con cái hay không, liệu họ có đưa con đến viện bảo tàng thường xuyên hơn hay không, liệu họ có đọc sách cùng con hay không, đây không phải là những điều quan trọng nhất.

Chính bản thân cha mẹ mới là người thực sự ảnh hưởng đến kết quả học tập của con cái. Trình độ học vấn, địa vị xã hội, nhận thức về giáo dục của cha mẹ, triết lý giáo dục của cha mẹ truyền đạt trong cuộc sống… đó là những điều then chốt.

Trong những gia đình bình thường, thực ra có rất nhiều điều chúng ta không thể quyết định hay thay đổi được. Ví dụ như gen, dù biết rằng chúng có ảnh hưởng lớn đến tính cách và chỉ số IQ của một đứa trẻ nhưng rõ ràng không ai can thiệp được gì.

Tất cả những gì chúng ta có thể làm là chấp nhận những gì không thể thay đổi và nỗ lực hết mình để có thể trở nên tốt đẹp hơn. Chẳng hạn:

Chúng ta có thể lớn lên cùng con cái và cố gắng hết sức để hoàn thiện bản thân

Trong khi tích cực cải thiện trình độ học vấn và địa vị xã hội, cha mẹ sẽ truyền đạt tầm quan trọng của việc học tập cho con cái trong cuộc sống. Khi đó bản thân cha mẹ chính là tấm gương tốt nhất cho các con noi theo. Nó sẽ đóng một vai trò tích cực trong việc thúc đẩy hiệu suất của trẻ em.

Chúng ta cũng có thể chú ý hơn đến việc tăng cường giao tiếp giữa cha mẹ và con cái trong cuộc sống

Trong số 8 yếu tố có liên quan mật thiết đến kết quả học tập, có yếu tố phụ huynh nói tiếng Anh ở nhà. Ngôn ngữ không chỉ là công cụ để thể hiện bản thân mà còn phản ánh sự giáo dục và tính khí của một người thông qua cuộc trò chuyện.

Ngoài ra còn có một nghiên cứu nổi tiếng ở nước ngoài, mất 2 năm ghi lại cuộc trò chuyện giữa cha mẹ và con cái trong 42 gia đình người Mỹ. Cuối cùng, người ta phát hiện ra rằng những gia đình có thu nhập thấp nói ít hơn 300 từ mỗi giờ so với những gia đình có thu nhập ổn định. Nói cách khác, sau 4 năm, giữa hai người sẽ có sự chênh lệch là 30 triệu từ.

Nghiên cứu này cũng cho thấy khoảng cách “giàu-nghèo” 30 triệu từ không chỉ có thể dự đoán sự phát triển vốn từ vựng của trẻ mà còn dự đoán điểm số và chỉ số IQ của trẻ ở lớp 3 tiểu học.

Các chuyên gia nghiên cứu cũng tin rằng: “Đây mới chỉ là bước khởi đầu, và khoảng cách giữa những đứa trẻ này sẽ ngày càng rộng hơn trong tương lai”.

Cha mẹ là những giáo viên tốt nhất và quan trọng nhất của trẻ. Cha mẹ mong muốn con học tốt nên cần tạo cho con môi trường ngôn ngữ phong phú và tốt. Hãy trò chuyện với con nhiều hơn: Trong quá trình nói chuyện với con, việc mở rộng chủ đề hội thoại một cách có ý thức và mở rộng kiến thức về cuộc trò chuyện là điều rất có ích cho trẻ.

Một điều nữa cha mẹ có thể làm là cung cấp thêm sách cho con

Không phải phụ huynh nào cũng có thể cho con mình một căn phòng sang chảnh, nhưng được tặng một kệ sách đầy sách hay cũng là món quà quý giá trong tuổi thơ của các con. Điều này sẽ mở đầu cho trẻ trong việc học tập và tìm kiếm kiến thức suốt đời.

Không ai trong chúng ta là những bậc cha mẹ hoàn hảo, nhưng miễn là chúng ta tiếp tục làm việc chăm chỉ để cải thiện và hoàn thiện con mình, chúng ta cũng có thể đạt đến tương lai tốt hơn.