Cho con bú và khả năng thụ thai
Trong thai kỳ, nội tiết tố tạo sữa prolactin, do thùy trước tuyến yên tiết ra, tăng dần và đạt mức cao nhất lúc chuyển dạ. Sau khi sinh, prolactin giảm dần nhưng tăng nhanh sau mỗi đợt bé bú. Lượng prolactin trong máu cao sẽ ức chế trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng, không cho bắt đầu 1 chu kỳ mới.
Cho con bú thể hiện tình mẫu tử qua tiếp xúc cơ thể, đem đến cảm giác hạnh phúc cho cả mẹ và con. Cho con bú giúp tử cung của mẹ mau trở về bình thường, sữa non bôi trơn bảo vệ cho đầu ngực mỏng manh, giảm nguy cơ ung thư vú. Vô sinh do tiết sữa còn tránh cho mẹ khỏi phải chịu các tác dụng phụ của ngừa thai nội tiết tố, vòng tránh thai.
Người phụ nữ được coi là vô sinh do tiết sữa trong 6 tháng nếu họ không ra máu âm đạo sau 2 tháng đầu sau sinh, cho bé bú toàn phần, tức là không ăn thêm thức ăn lỏng/ đặc và bé bú ít nhất 6 lần/ ngày đêm, khoảng cách giữa hai lần cho bú không quá 4 – 6 tiếng.
Người mẹ không sử dụng nội tiết tố ngừa thai sẽ không ngại cho con bú. Sự gắn bó giữa mẹ – con sẽ trì hoãn sự trở lại của khả năng sinh sản. Dường như tạo hóa đã làm ra như vậy để người mẹ có thể yên tâm nuôi con và con cũng an tâm tận hưởng tình yêu của mẹ.
Khi mẹ sắp có khả năng thụ thai trở lại thì bé quấy khóc, gắt gỏng nhiều hơn. Cũng vậy, bất cứ thay đổi nào ở bé, từ cách bú cho đến hình ảnh, âm thanh, suy nghĩ, ao ước, khó chịu, bệnh tật… đều ảnh hưởng đến phản xạ tiết sữa, từ đó ảnh hưởng đến sự trở lại của khả năng sinh sản, mà mẹ cảm nhận được qua sự thay đổi cảm giác âm hộ.
Người phụ nữ cho con bú toàn phần sẽ trải qua nhiều ngày có các dạng không thụ thai. Làm quen với các dạng này giúp họ tự tin khi gặp những giai đoạn khác của đời sống sinh sản như stress, ngừng sử dụng nội tiết tố ngừa thai, tiền mãn kinh.
Trong quá trình cai sữa, chu kỳ sẽ từ vô sinh dần dần đi qua các biến thể khác nhau như: chậm rụng trứng, nang hoàng thể hóa không vỡ, giai đoạn hoàng thể ngắn/ khiếm khuyết, để cuối cùng có chu kỳ thụ thai trọn vẹn trở lại. Trong lúc trải qua các biến thể này, trong giai đoạn cho con bú, vợ chồng sẽ thực hiện theo hướng dẫn của phương pháp rụng trứng Billings cho chu kỳ dài trên 35 ngày.
Lợi ích của phương pháp rụng trứng Billings trong giai đoạn cho con bú
Phương pháp rụng trứng Billings là một phương pháp điều hòa sinh sản tự nhiên, giúp cho mọi người nhận ra tín hiệu tự nhiên của khả năng thụ thai của cơ thể thông qua chất nhờn cổ tử cung.
Chất nhờn cổ tử cung là một điều kiện quan trọng cho việc thụ thai. Người phụ nữ có thể chú ý thấy các loại chất tiết khác nhau trong suốt kỳ kinh của mình. Cảm giác mà chất tiết này đem lại ở cửa âm đạo cũng thay đổi. Đó là vì cổ tử cung tạo ra các loại chất nhờn khác nhau tương ứng với sự thay đổi nồng độ hormone.
Nếu tập được thói quen để ý cảm giác ở âm hộ và quan sát hình thái chất nhờn trong ngày, hầu hết phụ nữ đều có thể nhận biết được khi nào chất nhờn cổ tử cung xuất hiện. Tuy nhiên, khả năng thụ thai cao nhất là khi có cảm giác trơn nhờn và ngày vừa hết cảm giác trơn, đó là lúc gần nhất với thời điểm rụng trứng. Chất nhờn trơn là môi trường thuận lợi cho tinh trùng trưởng thành, sống từ 3 – 5 ngày và di chuyển đến gặp trứng.
Khi thời gian có thể thụ thai bắt đầu, chị em sẽ nhận ra có sự thay đổi cảm giác nơi âm hộ, cảm giác sẽ tiến triển trong vài ngày sau đó. Bất kỳ chất nhờn nào chị em thấy thường sẽ lỏng và trong hơn trước và sẽ có cảm giác ướt rồi trơn.
Nghiên cứu lâm sàng và trong phòng thí nghiệm cho thấy, thời gian dễ thụ thai nhất trong kỳ kinh trùng hợp với ngày gọi là ngày “đỉnh” – ngày cuối cùng có cảm giác trơn ở âm hộ. Ngày “đỉnh” có liên quan chặt chẽ đến thời điểm rụng trứng. Trong hầu hết các kỳ kinh trứng rụng vào ngày “đỉnh”.
Trứng sống được tối đa 24 giờ sau khi rời khỏi buồng trứng. Bằng cách ghi chép hàng ngày cảm giác và hình dạng của chất nhờn, người phụ nữ có thể nhận ra thời gian không có khả năng thụ thai, thời gian có thể thụ thai và đỉnh của khả năng thụ thai.
Day of ovulation (ngày rụng trứng); Luteal phase – 11-16 days (Giai đoạn Hoàng thể – 11-16 ngày); Rising progesterone (Progesterone tăng lên).
Khi đã quen thuộc với những thay đổi này, chị em có thể xác định được khả năng thụ thai và không thụ thai trong kỳ kinh của mình. Việc tìm hiểu thông tin về phương pháp này cũng sẽ giúp người chồng hiểu tâm sinh lý vợ, ý thức được vai trò của mình, biết giúp đỡ, chia sẻ việc chăm sóc con với vợ để nuôi dưỡng tình yêu vợ chồng. Họ cũng biết cảm giác khô âm hộ do không có chất nhờn cổ tử cung không cản trở việc giao hợp, vì chất nhờn bôi trơn cho giao hợp tiết ra từ tuyến bartholin bên ngoài âm hộ. Chỉ cần người chồng nhẹ nhàng, chậm rãi dạo đầu, thể hiện tình yêu thương đến vợ là họ có thể có đời sống tình dục trọn vẹn.
Xem thêm video đang được quan tâm
Phụ nữ trên 35 tuổi số lượng trứng giảm, tỷ lệ mang thai thấp
ThS.BS. Nguyễn Thị Tuyết Minh – Giảng viên Phương pháp rụng trứng Billings Việt Nam