Bỏng điện là loại bỏng nặng, có tỷ lệ tử vong cao, nếu điều trị khỏi cũng thường để lại di chứng nặng nề: Giảm hoặc mất chức năng vận động (93,6%), tàn phế (51,6%). Trong cuộc sống hiện đại bỏng điện có xu hướng gia tăng. Bỏng điện chiếm tỷ lệ 2 – 3,5%, tuy nhiên có thời kỳ tỷ lệ này tăng cao tới 10% – 13,2% số bệnh nhân bỏng vào điều trị.
Bỏng điện thường sâu, tổn thương tại chỗ biểu hiện ở điểm vào và ra của luồng điện, vị trí thường gặp là bàn tay, bàn chân (do tiếp xúc với nguồn điện. Ở trẻ em hay gặp vết bỏng ở miệng, môi, lưỡi do ngậm vào cực điện.
Vết bỏng nặng hay nhẹ phụ thuộc vào điện trở càng cao, cường độ của luồng điện càng lớn và thời gian tác dụng càng lâu thì tổn thương tại chỗ càng sâu rộng. Giới hạn tổn thương không rõ ràng.
Cách xử trí khi bị bỏng điện
Cấp cứu khẩn cấp
Tìm mọi cách để tách nguồn điện ra khỏi cơ thể bằng cách ngắt cầu dao, tháo cầu chì, dùng que gỗ khô, que nhựa (không dẫn điện) gạt dây (vật) dẫn điện ra khỏi người bị nạn. Đưa ra vùng an toàn.
Ngay sau đó phải kiểm tra chức năng sống. Nếu có ngừng tim, phải tiến hành hô hấp nhân tạo và ép tim ngoài lồng ngực tại chỗ. Liên hệ sự hỗ trợ từ nhân viên y tế. Nếu có điều kiện thì tiêm thuốc trợ tim, trợ hô hấp.
Chỗ tổn thương bỏng có thể đắp gạc, băng để che phủ vết thương. Chỉ vận chuyển bệnh nhân đi cơ sở y tế cấp cứu và xử trí vết thương khi đã khôi phục tuần hoàn và hô hấp.
Điều trị tại cơ sở y tế
Điều trị sốc bỏng: Cần phòng chống suy thận cấp. Bổ sung đủ dịch thể, lợi niệu, theo dõi áp lực tĩnh mạch trung ương, nước tiểu, cân bằng kiềm toan, creatinin máu.
Bỏng điện là loại bỏng nặng, có tỷ lệ tử vong cao.
Phát hiện sớm và xử trí kịp thời các chấn thương phối hợp
Đối với bỏng sâu độ V, cần rạch hoại tử để chẩn đoán và giải phóng chèn ép do nề sâu. Nếu điều kiện toàn thân cho phép: Mổ cắt hoại tử càng sớm càng tốt. Những ngày tiếp theo có thể phải cắt lọc hoại tử nhiều lần khi có hoại tử thứ phát. Sau khi cắt sạch hoại tử, cần che phủ tổn thương bằng các vạt da có cuống hoặc ghép da.
Khi vùng bỏng sâu lộ bó mạch hoặc đi qua vùng có bó mạch, cần đề phòng chảy máu thứ phát bằng cách chủ động khâu vùi che phủ vùng mạch. Huấn luyện cấp cứu chảy máu, sẵn sàng các phương tiện như băng chèn, garo, cặp mạch.
Khi có chảy máu: Tiến hành garo sát phía trên tổn thương, sau đó tùy mạch máu có thể kẹp và buộc mạch hoặc mổ khâu thắt mạch, chú ý thắt xa tới vùng mô lành và khâu vùi để phòng chảy máu tại chỗ tiếp theo.
Nếu chi thể bị tổn thương quá nặng không thể giữ được hoặc hoại thư sinh hơi phát triển, cần chỉ định cắt cụt sớm chi thể. Phải hết sức tiết kiệm chiều dài chi thể khi cắt cụt. Không được khâu kín sau khi cắt.
Tập vận động sớm góp phần phục hồi chức năng.
Dự phòng bỏng điện
Bỏng điện là tai nạn sinh hoạt và lao động, có thể dự phòng nếu tôn trọng các quy tắc sử dụng dụng cụ điện, nội quy an toàn ở các cột, trạm biến thế của đường dây cao thế. Một số ví dụ:
– Không cho trẻ em nghịch ổ cắm, phích cắm điện, để ổ cắm ngoài tầm tay với của các cháu. Không cho các cháu trèo lên cột điện cao thế, thả diều dưới đường dây điện cao thế. Không vi phạm hành lang an toàn lưới điện, không xây nhà dựng cột ăng-ten dưới đường dây điện cao thế.
– Cần tuyên truyền về hậu quả nặng nề của bỏng điện, cũng như cách sơ cấp cứu khi tai nạn xảy ra.
– Người dân cần thận trọng khi làm việc, khi di chuyển hoặc vui chơi tại các khu vực có điện lưới, đặc biệt trong những ngày trời mưa ẩm, những nơi có trạm điện, đường điện cao thế, cần trang bị đồ phòng hộ chuyên dụng khi sửa chữa điện lưới…
Lưu ý: Người cấp cứu tại chỗ phải đứng ở nơi khô ráo, trên vật cách điện, tay có găng tay cách điện hoặc quấn thêm vải khô, túi nilông và không được túm vào các bộ phận cơ thể người bị nạn. Khẩn trương chuyển người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu, tuyệt đối không tự chữa ở nhà, vì điều này sẽ dẫn đến nhiều nguy hại.
Mời độc giả xem thêm video:
Vụ bóng bay phát nổ: Bác sĩ hướng dẫn sơ cứu, xử lý bỏng hydro
