Sự trưởng thành của một đứa trẻ gắn liền chặt chẽ với sự giáo dục của cha mẹ. Có câu: “Một tuổi thơ hạnh phúc có thể chữa lành cả đời, nhưng một tuổi thơ bất hạnh phải mất cả đời để chữa lành”. Môi trường trưởng thành của trẻ khác nhau cũng tác động khác nhau. Cha mẹ nuôi dạy sai cách, con cái có thể ảnh hưởng cả tương lai.
Mới đây, câu chuyện cô con gái xin mẹ mua cặp sách ở Trung Quốc khiến bao người đau lòng. Nhiều người không khỏi cảm thán: Có một người mẹ như vậy, tương lai em sẽ ra sao?
Được biết, cô bé xin mẹ mua một chiếc cặp đi học mới, nhưng thay vì mua, phụ huynh này lại đăng vấn đề lên mạng, kèm bức ảnh chụp chiếc cặp con thích rồi phàn nàn về sự “phù phiếm” của con gái mình. Nhìn bức thư con gái viết cho mẹ thì lý do rất rõ ràng và hợp lý. Em cho biết cặp sách đã có lỗ thủng, muốn thay mới để được như các bạn cùng lớp.
Nhưng người mẹ cho biết, gia đình có gia cảnh rất bình thường. Bà không mua vì không muốn nuôi dưỡng tính cách đua đòi, lãng phí của con mình. “Một chiếc cặp sách có thể dùng 5 năm, mới 1 năm đã hư, chuyện này là do con không biết cách giữ gìn”, bà mẹ nói.
Ảnh minh họa
Tưởng chừng đây là một hành động dạy con đáng khen nhưng phụ huynh này lại nhận về nhiều chỉ trích. Có người còn thẳng thắn cho rằng: “Mua cặp sách mới là phù phiếm? Liệu 1 chiếc cặp có khiến gia đình phá sản hay không? Hãy nghĩ đến cảm xúc và thể diện của con thay vì chỉ khư dạy con tiết kiệm không đúng cách”.
Đúng là cặp sách có thể sử dụng được 5 năm, nhưng rách thì phải thay cái mới. Trong mắt các bậc phụ huynh, tại sao điều này lại trở thành “phù phiếm”? Cha mẹ có thể suốt 5 năm không mua quần áo hay giày mới không?
Trên thực tế, nhiều học sinh có tính cách nhạy cảm, lòng tự trọng thấp, nguyên nhân gây ra việc này thường là do cha mẹ. Chỉ cần mở miệng yêu cầu điều gì, các em ngay lập tức bị mắng: “Lại đòi tiền. Con có biết bố mẹ kiếm tiền cực khổ lắm không”.
Nhiều phụ huynh muốn con cái biết sự cực khổ khi kiếm tiền của cha mẹ để tiết kiệm, không đòi hỏi, phung phí… điều này không sai. Tuy nhiên, không phải lúc nào than nghèo khổ cũng tốt và thời điểm nào cũng thích hợp để giáo huấn con. Khi nhu cầu của con cái bị coi là gánh nặng, trở ngại thì đừng mong đợi con cái sẽ đạt được bất cứ điều gì trong tương lai.
Nếu cha mẹ cứ nói với con cái họ đã tiêu bao nhiêu và đã trả bao nhiêu trước mặt con cái thì điều này thực sự không tốt cho trẻ, cũng không có ích gì cho việc giáo dục. Hành vi này của cha mẹ sẽ khiến đứa trẻ cảm thấy rất tội lỗi.
Việc liên tục nói với con về khó khăn sẽ gây nhiều hệ lụy:
Trẻ chịu nhiều áp lực
Đối với những bậc cha mẹ đã có một cuộc sống khó khăn, con cái của họ thực sự là niềm hy vọng duy nhất. Nhiều người sau khi nói về số tiền mình bỏ ra là ngay lập tức khuyên nhủ con cái phải chăm chỉ học hành, phải đỗ đạt thì mới thành tài để gia đình có cuộc sống tốt.
Điều này sẽ làm cho đứa trẻ cảm thấy không xứng đáng với cha mẹ, nó phải cố gắng rất nhiều, nhưng nếu thành tích của chúng không tốt, thì đứa trẻ sẽ dễ mắc các vấn đề về tâm lý, nghi ngờ bản thân và suy nghĩ tiêu cực.
Khiến trẻ tự ti quá mức
Ngày nay, nhiều người quá coi trọng tiền bạc, làm việc quên ngày đêm kiếm tiền để tạo cảm giác an toàn cho bản thân, thực tế cũng có thể là do khi còn trẻ họ đã từng trải qua sự tự ti khi thiếu tiền. Tiền trở thành nỗi “ám ảnh” trong lòng họ mà suốt đời cũng rất khó sửa chữa.
Thực ra, không có nghĩa là bố mẹ không cho trẻ nhận thức cơ bản về tiền và cho con biết rằng đồng tiền khó kiếm được. Nhưng nếu bạn luôn nhắc đi nhắc lại những chủ đề này sẽ không giúp ích được gì mà chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ.
Làm như vậy có thể khiến trẻ cảm thấy rằng chúng nợ bố mẹ rất nhiều và chúng sẽ trở nên rất tự ti, và cảm xúc với cha mẹ cũng sẽ thay đổi. Đa số những đứa trẻ này sẽ cảm tính thái quá, đồng thời cũng khó sống vui vẻ hạnh phúc. Trong cuộc sống, chúng ta vì thế không nên tạo áp lực cho con cái một cách mù quáng, chỉ cần dạy cho con tính tự lập và tự hoàn thiện bản thân là được.
Phụ huynh cần nhìn nhận nhu cầu của con cái một cách khách quan. Có những thứ có thể đáp ứng, có những thứ thì không, đặc biệt là mức tiêu dùng vượt quá khả năng chi trả của cả gia đình. Thay vì lo lắng con cái hình thành tính cách phù phiếm và lãng phí, tốt hơn hết là truyền đạt quan niệm tiêu dùng đúng đắn cho con từ sớm.
